دوومیدانی
تاریخچه[ویرایش]
مسابقات دو، پیاده‌روی، پرش و پرتاب از دوران پیشاتاریخ تاکنون انجام می‌شده‌است. سنگ‌نگاره‌هایی از مسابقات دو و پرش ارتفاع بر روی مقبره‌های مصری متعلق به ۲۲۵۰ سال پیش از میلاد وجود دارد. ایرلندی‌های باستان از حدود ۱۸۰۰ سال قبل از میلاد مسابقاتی را برگزار می‌کردند که پرتاب سنگ و دو نیز در بین آنها بود. وقتی یونانیان در ۷۷۶ ق.م برگزاری بازی‌های المپیک را آغاز کردند تنها رشته‌‌ای که در چندین دوره ابتدایی در آن برگزار شد مسابقه دو سرعت معروف به استادیون بود که دوندگان طول ورزشگاه (حدود ۲۰۰ متر) را می‌دویدند. در دوره‌های بعدی رشته‌های دیگری از جمله پرتاب‌ها و پرش‌ها نیز برگزار شدند و مهمترین رشته مسابقات پنجگانه محسوب می‌شد که از پنج رشته دو استادیون،پرش طول، پرتاب دیسک، پرتاب نیزه و کشتی تشکیل می‌شد.
شعار دو و میدانی در المپیک به زبان یونانی «سیتیوس، آلتیوس، فورتیوس» به‌معنی «سریعتر، بالاتر و قوی‌تر» است.
محل برگزاری مسابقات[ویرایش]
مسابقات دو بر روی پیست مخصوص بیضی‌شکل دو و مسابقات میدانی یعنی پرتاب‌ها و پرش‌ها بر روی زمین چمن ورزشگاه برگزار می‌شود. طول پیست در ورزشگاه‌های فضای باز ۴۰۰ متر و در سالن‌ها ۲۰۰ متر است. بر اساس استانداردهای فدراسیون جهانی برگزاری مسابقات دو نباید بیش از ۲۵ دور در فضای باز و ۱۵ دور در سالن طول بکشند به همین جهت حداکثر مسافت دو در استادیوم ۱۰ هزار متر و در سالن ۳ هزار متر است و مسافت‌های طولانی‌تر مانند ماراتن در جاده برگزار می‌شوند.
پرش‌های دوومیدانی شامل پرش طول، پرش ارتفاع، پرش سه گام و پرش با نیزه و رشته‌های پرتابی شامل پرتاب وزنه، چکش، دیسک و نیزه می شوند. رشته‌های ترکیبی دوومیدانی هم دهگانه، هفتگانه و پنجگانه هستند که در آنها ورزشکاران چندین رشته مسابقه داده و با توجه به نتیجه ای که د هر رشته کسب می‌کنند امتیازی به دست آورده و در پایان کسی که امتیازات بیشتری داشته باشد برندهع مسابقه خواهد بود.
رشته‌ها[ویرایش]
| دو | میدانی | رشته‌های ترکیبی | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| دوهای سرعت | دوهای نیمه‌استقامت | دوهای استقامت | دوهای بامانع | دوهای امدادی | پرش‌ها | پرتاب‌ها | |
|
۶۰ متر ۱۰۰ متر ۲۰۰ متر ۴۰۰ متر |
۸۰۰ متر ۱۵۰۰ متر ۳۰۰۰ متر |
۵۰۰۰ متر ۱۰۰۰۰ متر ماراتن |
۶۰ متر بامانع ۱۰۰ متر بامانع ۱۱۰ متر بامانع ۴۰۰ متر بامانع ۳۰۰۰ متر بامانع |
۴ در ۱۰۰ متر امدادی ۴ در ۴۰۰ متر امدادی |
پرش طول پرش سه‌گام پرش ارتفاع پرش بانیزه |
پرتاب وزنه پرتاب دیسک پرتاب چکش پرتاب نیزه |
پنجگانه زنان هفتگانه دهگانه |
- رشته‌هایی که مورب نوشته شده فقط در قهرمانی جهان داخل سالن برگزاری می‌شوند
مسابقات جاده[ویرایش]
دوهای جاده‌ای مسابقاتی هستند که در جاده‌های آزاد برگزار می‌شوند و گاه در پیست پایان می‌پذیرند. این مسابقات در مسافت‌های مختلف و معمولا در رشته‌های استقامتی (۵ کیلومتر به بالا) برگزار می‌شوند. دوهای جاده‌ای از محبوب‌ترین ورزش‌ها هستند که دوندگان بسیاری از جمله ورزشکاران حرفه‌ای، آماتور و همینطور ورزشکاران تفننی را به خود جذب می‌کنند. مسابقات دو جاده‌ای را برای هر مسافتی می‌توان برگزار کرد اما مسافت‌های معمول ۵ کیلومتر، ۱۰ کیلومتر، نیمه‌ماراتن (۲۱٫۰۹۷۵ کیلومتر) و ماراتن (۴۲٫۱۹۵ کیلومتر) هستند. ماراتن تنها مسابقه دو جاده است که در المپیک و قهرمانی جهان برگزار می‌گردد و با اتمام این رشته المپیک پایان می‌یابد. البته بخش پایانی ورزش سه‌گانه هم از دو ۱۰ کیلومتر جاده تشکیل می‌شود. پنج تورنمنت معتبر ماراتن دنیا هر ساله در شهرهای برلین، لندن، بوستون، نیویورک و شیکاگو برگزار می‌شوند.
دو صحرانوردی[ویرایش]
دو صحرانوردی طبیعی‌ترین بخش دوومیدانی است که در فضای آزاد و بر روی عوارض طبیعی زمین برگزار می‌شود. مسابقات دو صحرانوردی معمولاً در فصل پائیز و زمستان و در مسافت‌های ۴ تا ۱۲ کیلومتری برگزار می‌شود و مسیر آن معمولاً شامل علفزار و زمین‌های خاکی با عبور از درختزارها و دشت‌های باز و تپه‌های با شیب ملایم می‌شود. مهمترین مسابقه این رشته ورزشی قهرمانی دو صحرانوردی جهان است که از سال ۱۹۷۳ هر سال توسط اتحادیه بین‌المللی فدراسیون‌های دو و میدانی برگزار می‌شود.
مسابقات پیاده‌روی[ویرایش]
مسابقات پیاده‌روی معمولا بر روی جاده و گاهی بر روی پیست، برگزار می‌شود. پیاده‌روی تنها رشته دوومیدانی است که داورانی بر روی اجرای تکنیک ورزشکاران نظارت دارند. همواره یکی از پاهای پیاده‌روها باید با زمین تماس داشته باشد و پای جلوی آنها باید صاف باشد و از زانو شکسته نشود. مسابقات پیاده‌روی هم در مسافت‌های مختلفی برگزار می‌شود. در المپیک مردان در دو مسافت ۲۰ کیلومتر و ۵۰ کیلومتر و زنان در مسافت ۲۰ کیلومتر مسابقه می‌دهند.
